De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (wabo) kent twee voorbereidingsprocedures: de reguliere en de uitgebreide. De beslistermijn is voor de reguliere versie aanzienlijk korter: 8 weken in plaats van 6 maanden. Wanneer er een omgevingsvergunning voor het wijzigen van een rijksmonument wordt aangevraagd, geldt in beginsel de reguliere procedure. De uitgebreide procedure is van toepassing wanneer er krachtens artikel 2.26, lid 3, Wabo een adviseur is aangewezen. Ingevolge artikel 6.4 van het Besluit omgevingsrecht is dit kortweg het geval wanneer er sprake is van substantiële ingrepen aan het beschermde rijksmonument.
In de onderhavige zaak stond ter discussie welke voorbereidingsprocedure van toepassing is. Indien de reguliere voorbereidingsprocedure van toepassing is, zou de omgevingsvergunning van rechtswege zijn verleend. Wanneer namelijk een bestuursorgaan niet binnen de beslistermijn op de aanvraag beslist en de reguliere voorbereidingsprocedure van toepassing is, geldt de zogenaamde ‘lex silencio positivo’. De vergunning wordt dan geacht te zijn verleend. Voor de uitgebreide voorbereidingsprocedure geldt dit niet.
In de procedure bepleit de gemeente Utrecht dat de uitgebreide voorbereidingsprocedure van toepassing was, dus dat de beslistermijn nog niet zou zijn verstreken en er geen vergunning van rechtswege is ontstaan. De bestuursrechter gaat niet mee in dit verhaal. In beginsel is de reguliere voorbereidingsprocedure van toepassing. Wanneer de gemeente vervolgens de uitgebreide voorbereidingsprocedure wil volgen, dient zij dit binnen acht weken aan de aanvrager mee te delen. Daar komt bij dat de uitgebreide voorbereidingsprocedure pas van toepassing is, wanneer er daadwerkelijk een adviseur is aangewezen. In deze procedure is uiteindelijk wel een adviseur aangewezen, maar pas na verloop van acht weken, zodat de toepasselijkheid van de uitbreide procedure hierdoor eveneens niet tijdig kenbaar is gemaakt. De gemeente heeft in de procedure daarbij aangegeven dat het volgens haar evident was dat de uitgebreide voorbereidingsprocedure van toepassing is. Hierdoor was er volgens de bestuursrechter niets wat de gemeente ervan had kunnen weerhouden om niet tijdig een adviseur aan te wijzen.
De bestuursrechter acht de reguliere voorbereidingsprocedure dan ook van toepassing en hierdoor is de omgevingsvergunning van rechtswege verleend.
Zie: Rechtbank Midden-Nederland, 30 augustus 2013, ECLI:NL:RBMNE:2013:3633